KURA YA SIRI YAWAGAWANYA WABUNGE BUNGE LA KATIBA

 

Mjadala  mkali wa ama kuwa na utaratibu wa kupiga kura ya siri au ya wazi, umezuka na kuwagawa wajumbe wa Bunge Maalum la Katiba, katika semina ya wajumbe hao kujadili Rasimu ya Kanuni za Bunge Maalum.
Kama ilivyokuwa juzi usiku, jana pia baadhi ya wajumbe wakiwamo wabunge wa Chama Cha Mapinduzi (CCM) waliendelea kuweka msimamo wa kuwa na utaratibu wa kura ya wazi badala ya kura ya siri wakitaka kifungu cha 38 (1) hadi (6) cha Rasimu za Kanuni la Bunge Maalum kuhusu kura ya siri kifutwe na kuwe na utaratibu wa kura za wazi.
 

BULAYA
Hata hivyo, Mbunge wa Viti Maalum, Esther Bulaya (CCM), ndiye alikuwa wa kwanza kuweka bayana msimamo wake akipingana na wengi kutoka CCM wanaotaka kura za wazi.
Alisema: “Napendekeza utaratibu wa kura za siri ndio utaratibu niliouzoea…nitasema kweli na fitina kwangu ni mwiko, nitapiga hapa kura za siri, kwanini unataka nipige kura ya wazi unataka kujua nini toka kwangu.”
“Tusitengeneze mazingira ya kuvurunga utaratibu wa kupiga kura na sasa tupige kuwa za wazi, hilo hapana,” aliongeza.
Alisema tangu zamani ndani ya CCM kuna utaratibu wa kupiga kura za siri, na hata katika chaguzi mbalimbali utaratibu wa kura za siri ndio unaotumika.Alisema kwenda kinyume cha utaratibu huo ni kukiuka sheria za nchi zinazotaka kura zipigwe kwa siri.

 

KAPUYA
Naye Profesa Juma Kapuya (Urambo Magharibi CCM), alisema iwapo watapiga kura za siri watatoka bungeni humo wakiwa wameimarika.
Alisema kinachotakiwa wakati huu wa mchakato wa kujadili Rasimu ya Katiba mpya ni kuifanya katiba hiyo kuwa mali ya Watanzania wote.
“Tunachotakiwa hapa ni ‘ownership’ (umiliki) wa hiyo katiba, isije ikawa tunatoka hapa tukiwa na katiba yenye umiliki wa watu wachache au kikundi kimoja tu cha watu,” alisema.
 

KILANGO
Anne Kilango Malecela (Same Mashariki-CCM), alishauri kuwa kabla ya kufikia uamuzi wa kupiga kura wa ama ziwe za wazi au za siri ni vema wajumbe wakapiga kura kwanza kufikia uamuzi huo.
“Kila tunaloamua tuamue kwa umakini mkubwa sana. Waliozungumzia kuhusu utaratibu wa kura za siri wamenishawishi na wale waliozungumza kuhusu kura za wazi nao pia wametoa ushawishi…Hakuna kitu kizuri kama kuwapa watu walio wengi,” alisema.
 

SHEIKH KUNDECHA
 Mjumbe kutoka Kundi la Dini, Sheikh Mussa Kundecha, alisema kura za siri ni muhimu sana na litawaacha wajumbe katika hali ya amani na alitaka dhana ya uwazi ibaki katika kuhesabu kura na siyo wakati wa kupiga kura.
 

MTIKILA
Mchungaji Christopher Mtikila, alikataa utaratibu wa kuwa na vikundi vilivyojitokeza bungeni kurubuni baadhi ya wajumbe ili wafuate misimamo ya vyama fulani au watu wachache.
“Kama kuna mtu yeyote hapa na tunasikia anafanya vikao vya kurubuni wajumbe na aache kabisa. Wapo wajumbe hapa wanadai kuwa utaratibu wa kura za wazi utawafanya kuwa majasiri…sijaona mtu hapa mwenye ujasiri kuliko mimi,” alisema.
Alisema ni aibu kwa wajumbe kuzungumzia utaratibu wa kuwa na kura za wazi kwani kwa kufanya hivyo wanapoka haki za msingi za binadamu.
“Haki ya msingi katika ustaarabu wa kidemokrasia ni kupiga kura za siri,” alisema na kuongeza: “Hata wewe mwenyekiti wa muda (Pandu Ameir Kificho) umechaguliwa kwa kura za siri.”
 

GAMA
Hata hivyo, Dk. Zainab Gama, alitaka wajumbe lazima wawaonyeshe watu wanaowawakilisha nini wameamua na wanaweza kufanya hivyo kwa kupiga kura za wazi.
“Ukitaka siri kuna watu wamekuleta hapa na sasa unaogopa tena watu waliokuleta…tuache woga tuwe wajasiri kwa kupiga kura za wazi,” alisema.
 

THABIT
Mjumbe kutoka Baraza la Wawakilishi Zanzibar, Mahmood Kombo Thabit, alitaka kifungu chote cha 38 cha Rasimu ya Kanuni za Bunge Maalum kinachozungumzia kura za siri kifutwe.
Alisema wakati Zanzibar wakibadilisha katiba yao walifanya kura za wazi hivyo akataka hata katika bunge hilo utaratibu wa kura za wazi utumike.
 

NDESAMBURO
Philemon Ndesamburo (Mbunge wa Moshi Mjini-Chadema), alipinga utaratibu wa kura za wazi akiwataka wajumbe waache ushabiki katika jambo hilo muhimu.
“Tunapiga kura za siri ili kuamua nini Watanzania wanataka…mwisho wake mtasema hapa hiyo Rasimu mnataka kuibadilisha. Hiyo siyo haki ya msingi. Tuache mitizamo ya vyama vyetu kule nje na siyo humu ndani,” alisema.
 

MAZIKU
Dk. Masele Maziku alisema anashangaa kuona wajumbe wanataka kura za wazi, lakini katika vikao vya kamati za Bunge hilo wameamua kuwapiga marufuku waandishi wa habari kuripoti habari zake.
 

GEKUL
Pauline Gekul (Viti Maalum Chadema), alisema: “Utaratibu wa kura za siri hauna mjadala.”
Alitaka wajumbe kutoshawishiwa na baadhi ya misimamo ya makundi au vyama huku akisema wapo wanaotaka muundo wa serikali mbili na wale wanaotaka serikali tatu.
Alisema ni kujidanganya kudai utaratibu wa kura za wazi kwani hata wakiamua wawapigie kura kwa kusimama nyuma ya wajumbe wanaotajwa kugombea nafasi ya uenyekiti wa kudumu wa Bunge hilo, Andrew Chenge na Samuel Sitta, kila mmoja atakimbia humo bungeni.
“Wapo wapi, watakimbia humu ndani tukisema tusimame nyuma ya wagombea hao,” alisema.
 

DUNI
Naye Juma Duni Haji (Baraza la Wawakilishi-CUF), alisema kura ya siri ni lazima.
“Kura ya siri ndiyo iliyonipa mimi hifadhi ya kutotiwa adabu…tumekuja hapa kwa makundi na kundi moja limeanza nje kueleza misimamo yao,” alisema.
Alisema utaratibu wa kutumia kura za wazi wakati wa Bunge Maalum la Katiba siyo wa kwa Tanzania tu, kwani hata nchi za Ulaya zilitumia utaratibu.

“Kama tunataka kutoka humu ndani kwa umoja lazima utaratibu wa kura za siri utumike,” alisema na kuongeza kuwa mawazo kinzani lazima yatakuwapo ndani.

 

MIPASHO YAIBUKA
Mchango wa Duni hasa baada ya kuzitaja baadhi ya nchi za Ulaya kuwa zimetumia utaratibu wa kura za siri,  Asha Bakari Makame (CCM), alianza vijembe kwa kudai kuwa nchi zote zilizotajwa na mjumbe aliyepita ni za mashoga.

 

SAFARI ATAHADHARISHA
Hatua hiyo ilimfanya mjumbe Profesa Abdallah Safari (Chadema) kuomba utaratibu kwa mwenyekiti akitaka mjumbe aliyesema nchi hizo ni za kishoga athibitishe au la afute kauli yake kwani inaweza kusababisha mahusiano mabaya ya kibalozi na nchi hizo.

Mwenyekiti Kificho aliwakumbusha wajumbe kazi iliyowaleta bungeni hapo na kwamba maneno yaliyotamkwa na Asha siyo yaliyowaleta bungeni humo.

“Hatujakaribisha jambo hilo, sitaki tuliendeleze,” alisema.

 

RUNGWE

Hashimu Rungwe, aliwashangaa wanaotaka utaratibu wa kura za wazi huku akimnukuu Rais Jakaya Kikwete kuwa alishawaambia wajiandae kisaikolojia.

“Tuache kufikiri kwa kutumia matumbo, tunavyo vichwa vyenye betri zinazochaji…upigaji wa kura uwe wa siri, Bunge hili tunataka kukiuka sheria yetu wenyewe, hao wachache wenye kutisha wenzao hapa waache.

“Tuwe makini, wachache wasivuruge mahusiano yetu mataifa mengine,” alisema.

Alisema hata hao wanaodai kuwa na ujasiri wa kupiga kura za wazi hawawezi kusimama mbele ya Edward Lowassa na wengine wanaotaja kuwania urais na kupiga kura za wazi, watakimbia